عوامل خطرساز متابولیکی در افراد دارای دور کمر و نمایه توده بدن طبیعی

مقدمه: به نظر می رسد خطر بیماری های قلبی ـ عروقی در افراد بزرگسال ساکن در منطقه ی خاورمیانه حتی در حدود طبیعی نمایه ی توده ی بدنی (bmi) و دور کمر (wc)، که توسط سازمان جهانی بهداشت توصیه شده اند نیز افزایش می یابد. مطالعه ی حاضر با هدف تعیین نقاطی از نمایه ی توده ی بدنی و دور کمر در افراد طبیعی که در آن شانس ابتلا به بیماری های قلبی ـ عروقی افزایش می یابد، انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه ی مقطعی یک نمونه 3447 نفری (1781 مرد و 1666 زن) از ساکنان منطقه ی 13 تهران که دارای نمایه ی توده ی بدنی (19 تا 25 کیلوگرم بر متر مربع برای هر دو جنس) و دور کمر طبیعی (cm 102 < در مردان و cm 88< در زنان) بودند مورد بررسی قرار گرفتند. شاخص های تن سنجی و فشارخون طبق دستورالعمل های استاندارد اندازه گیری شد. فشارخون بر مبنای jnc vi تعریف شد. اندازه گیری های بیوشیمیایی بر روی نمونه خون ناشتا صورت گرفت. دیابت به صورت mg/dl 126 fbs ≥ یا mg/dl 200 2h pg ≥ و دیس لیپیدمی بر مبنای atp iii تعریف شد. وجود «حداقل یک عامل خطرساز» و «حداقل دو عامل خطرساز» از مجموعه ی سه عامل عمده ی خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی (پرفشاری خون، دیس لیپیدمی و دیابت) ارزیابی شدند. یافته ها: مردان دارای دور کمر بالاتری نسبت به زنان بودند (5/6±6/79 در مقابل 2/6±7/74 سانتی متر، 001/0p<)، در حالی که نمایه ی توده ی بدنی آنها تفاوت معنی داری نداشت (6/1±4/22 در مقابل 6/1±4/22 کیلوگرم بر مترمربع، 224/0=p). با افزایش نمایه ی توده ی بدنی و دور کمر شیوع تمام عوامل خطرساز در هر دو جنس افزایش یافت، به طوری که افرادی که در بالاترین رده های نمایه ی توده ی بدنی و دور کمر قرار داشتند، دارای بالاترین شیوع عوامل خطرساز بودند. افرادی که در بالاترین رده ی نمایه ی توده ی بدنی (kg/m2 25<-24) قرار داشتند از شانس بالاتری جهت ابتلا به عوامل خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی در مقایسه با افراد رده ی پایین (kg/m2 20<-19) برخوردار بودند، (دامنه ی نسبت های شانس از 3/1 تا 6/1 در مردان و 36/1 تا 0/2 برای زنان برای عوامل خطرساز مختلف). هم چنین افرادی که در بالاترین رده ی دور کمر (cm 102 <ـ 95 در مردان و cm 88<ـ 85 در زنان) قرار داشتند، شانس بالایی جهت ابتلا به عوامل خطرساز نسبت به رده ی اول دور کمر (cm 70 <ـ 62 در مردان و cm 65<ـ 60 در زنان) داشتند، (دامنه ی نسبت های شانس از 6/2 تا 5/4 در مردان و از 1/2 تا 6/2 در زنان برای عوامل خطرساز مختلف). نتیجه گیری: به نظر می رسد که حدود مرزی توصیه شده توسط who برای نمایه ی توده ی بدنی و دور کمر برای افراد بزرگسال تهرانی مناسب نباشد و شاید مطلوب ترین حدود مرزی در افراد تهرانی پایین تر از حدود مرزی توصیه شده توسط سازمان جهانی بهداشت باشد.